woensdag 12 november 2014

Het verzet van meneer Jedema (3)



12 november 2014


J.C. Jedema, dat staat voor Jacob, zo blijkt. Gemeente Bodegraven meldt dat hij op 25 mei 1905 in die plaats geboren is. Hij was dus 39 jaar toen hij de Britse Sergeant Fred Terry redde. In 1907 is het gezin naar Nijmegen verhuisd. 

Jacob Jedema was na de oorlog oa wandelconsul bij de ANWB

Commies

Jedema’s vader was van beroep Commies Rijksbelastingen. In 1919 verhuisden zij naar Arnhem, waar Jacob in 1942 al op het adres woonde dat we kennen. De Beethovenstraat 52. Er zijn berichten die aangeven dat hij in juli 1960 overleden is, op de vrij jonge leeftijd van 55 jaar. Een bron noemt Oosterbeek, een ander noemt Winterswijk.

ANWB

In 1960 was hij onder meer wandelconsul bij de ANWB voor Oosterbeek en omstreken (minimaal vanaf 1951). Hij was getrouwd met Cornelia Hendrika Putto die in 1994 overleed in Arnhem.


Eerste oogst

Dat is een mooie eerste oogst na de research bij de diverse gemeenten. Maar we hebben nog geen contacten kunnen leggen met mensen of bronnen die ons iets inhoudelijks kunnen vertellen. Nu ligt de vraag weer bij het Gelders Archief, is er op de Facebookpagina van Oud Oosterbeek en de site van het Airborne museum http://www.vriendenairbornemuseum.nl/nieuws/para-zoekt-redder-grootvader  een vraag uitgezet. Ook Stichting 40-45 heeft mijn Jedema-vraag ontvangen.   

En nu?

Volgende stappen kunnen zijn bij het Nederlands Instituut van Oorlogsdocumentatie navraag doen en het nadenken wat er op die bizarre middag in september 1944 gebeurd zou kunnen zijn. Gaat dit wat opleveren? Dat is nog onduidelijk, maar er is na deze eerste voortgang in ieder geval een volgende stap denkbaar. Laten we die eerst maar eens nemen. Wordt hopelijk vervolgd.





donderdag 9 oktober 2014

Het verzet van meneer Jedema, niet Iedema



9 oktober 2014

 

We zijn nog maar net begonnen aan de journalistieke speurtocht naar het verhaal achter Het verzet van meneer Iedema. De eerste stappen zijn gezet met een reeks e-mails naar instanties, die hopelijk informatie over meneer Iedema kunnen vinden. 

Eerste resultaat

 

Toch is al een eerste resultaat te melden. Het blijkt dat we niet naar een meneer Iedema, maar naar een meneer Jedema zoeken. Dit blijkt uit de snelle reactie van het Gelders Archief, dat het adres kon verifiëren. Kennelijk leek de handgeschreven “j” veel op een “i”. Misverstanden en dwaalsporen ontstaan maar al te makkelijk. Maar in ieder geval zijn de adresgegevens nu betrouwbaarder geworden. Ook zijn er al nieuwsgierige en aanmoedigende reacties uit mijn omgeving en van lezers van het boek gekomen.

Controleerbaar

 

Vervolgens heb ik een aantal mensen met de naam Jedema aangeschreven. Een daarvan heeft gereageerd en mijn verzoek doorgestuurd naar een oudtante, die veel van de familie weet. Dat zou zo maar eens iets op kunnen leveren. Het lijkt me een bijzondere vraag, die iemand dan, zo volledig onverwacht, krijgt. Ik besteed daarom veel aandacht aan een betrouwbare uitstraling, bijvoorbeeld door controleerbare adresgegevens en een telefoonnummer in mijn e-mail op te nemen.  

Jedema, niet Iedema

Omroep Max

 

Zo heb ik e-mails verstuurd aan het Nederlands Instituut voor Militaire Historie, Gemeente Arnhem, diverse personen uit Arnhem en Oosterbeek, die veel weten van de slag om Arnhem, het Nederlands Instituut voor Oorlogsdocumentatie (NIOD) en omroep MAX. Omroep MAX?.. Ja, want die hadden vorig jaar een programma ‘Oorlogsgeheimen”. Daar zit mogelijk specialistische researchkennis die mij verder op weg kan helpen.

Afwachten

 

Nu komt er een fase van wachten. Komt er informatie boven water? Dat is echt in de schoot der goden. Het kan zijn dat we bij een volgende blog al iets kunnen melden, maar het kan ook weken of maanden duren. Of misschien blijft het wel stil. Ik houd je op de hoogte. Ik ben ook nieuwsgierig naar jouw reactie. Zet je hem dan even onder dit blog?


donderdag 25 september 2014

Het verzet van meneer Iedema



Vanaf vandaag wil ik u mee laten kijken met een journalistieke zoektocht voor de tweede druk van mijn boek NO RETURN FLIGHT. Het gaat om het verhaal van meneer Iedema uit Arnhem. Ook voor mij is de uitkomst nu nog ongewis.
  
Klopt het dat hij in 1944 als ongewapende Nederlander een gewonde Britse airborne militair uit de vuurlinie redde? In dat geval is het een indrukwekkende toevoeging aan NO RETURN FLIGHT. 

Overlevering


De overlevering komt voort uit de familie van de Britse sergeant, Fred Terry, die zelf in 1997 op 81-jarige leeftijd overleden is.  Kort geleden nam zijn achterkleinzoon contact met mij op. Hij wilde naar Nederland komen voor de 70 Jaar Market Garden herdenkingen en stelde voor dat we elkaar zouden ontmoeten.

Achterkleinzoon

Hi, I am Denis, nice to meet you.”Tegenover mij stond op die 20 september 2014 op de Ginkelse Heide opeens een vriendelijke Britse paratrooper. Hij is de achterkleinzoon van Sergeant Fred Terry. Net als Fred is Denis Sergeant bij de Britse Para’s. 

13de Peloton

Hij had mijn boek NO RETURN FLIGHT gelezen waarin ik de lotgevallen van Fred Terry en zijn 25 man grote 13de Peloton van het Border Regiment beschreven heb. Hij vond het fantastisch om te lezen wat zijn ‘Grandad’ had meegemaakt. 

Geen verhalen voor kinderen

“Grandad vertelde heel weinig over zijn oorlogsjaren. Niet tegen zijn zoon en niet tegen mij. Dat waren geen verhalen voor kinderen, vond hij begrijpelijk. Hij vertelde wel altijd dat hij tijdens  gevechten in de weilanden aan de bosrand van de Westerbouwing  gewond geraakt was. Maar dat de Duitsers hem om onduidelijke redenen op het slagveld achter lieten. “

Miraculeuze redding

Hij vertelde zijn kinderen dat hij miraculeus uit het niemandsland tussen de Britse en Duitse linies gered was door mensen uit het verzet. Die hadden hem naar een dokter gebracht, waarna hij door nonnen enkele weken verpleegd werd tijdens zijn herstel. Zij hadden de Duitse soldaten die op jacht waren naar achtergebleven Britten wijsgemaakt dat Terry zijn verwondingen niet zou overleven. 

Rookgordijn

Denis verhaalt: “Dat rookgordijn werkte tot ze een keer onverwacht in de ziekenkamer binnenstapten en hem rechtop in bed zagen zitten. Toen hebben ze hem alsnog afgevoerd naar een krijgsgevangenkamp in Duitsland. “

Terug in Arnhem

Na de oorlog, nog in de jaren veertig, is Fred Terry terug geweest in Arnhem. Hij heeft toen de man ontmoet die hem gered heeft. Denis laat mij deze foto zien. Rechts staat Fred Terry en links mogelijk die verzetsman. Zijn naam zou Iedema kunnen zijn, heeft Denis uit de papieren ontdekt. Ze staan op de Airborne Begraafplaats in Oosterbeek. Waarschijnlijk is het 1949. 

Iedema (links) en Fred Terry (rechts) in 1949

Wie is meneer Iedema?

Met Denis wil ik weten of het Iedema is die op de foto staat met Fred Terry? Is er in Nederland nog iets terug te vinden van dit 70 jaar oude verhaal? Bij familie of archieven? 

Eerst heb ik bij het Gelders Archief en deskundigen uit de Airborne-wereld via de mail nagevraagd.


(25 september 2014. Op dit moment ben ik in afwachting van hun antwoorden. Zodra er voldoendenieuwe informatie binnen is, maak ik een nieuwe blog).